Bez wiedzy nie ma zrozumienia

Magazyn i przegląd prasy TRANSODRA

Pierwszy i jedyny transgraniczny organ prasowy w regionie nadodrzańskim ma prosty, lecz genialny pomysł: Serwis prasowy tłumaczy i publikuje aktualne wiadomości z drugiej strony granicy.

Pierwsze wydanie magazynu Transodra (1993).

Gdy Ruth Henning w 1992 roku zaczyna swoją aktywność w Towarzystwie Polsko-Niemieckim Brandenburgii jako dyrektor zarządzająca, to największym problemem, jaki rzuca się jej w oczy, jest: „Nikt tutaj nic nie wie o Polsce!”. Przede wszystkim ze względu na brak znajomości języka pozwalającej śledzić wiadomości i debaty z regionów sąsiednich po drugiej stronie Odry. Magazyn TRANSODRA ma pomóc wypełnić tę lukę informacyjną kronikami wiadomości, recenzjami dla czytelników i sprawozdaniami z projektów. Za inspiracją doktora Albrechta Lemppa (1953-2012), który podczas pierwszej konferencji Towarzystwa Polsko-Niemieckiego Brandenburgii w 1993 roku mówił o oddziaływaniu i przezwyciężaniu wzajemnych stereotypów, powstaje pierwsza dziennikarska inicjatywa Unter Stereo-Typen – Pod Stereo-Typami. Powstała ona najpierw jako grupa robocza w Towarzystwie Polsko-Niemieckim w Brandenburgii, a w 1997 roku zostało założone koło sympatyków w formie stowarzyszenia liczące około 50 niemieckich i polskich dziennikarzy i dziennikarek oraz aktywistek i aktywistów z pogranicza.

Andrzej Kotula i Ruth Henning odbierają Nagrodę Polsko-Niemiecką w imieniu klubu dziennikarzy (1997).

Wykłady i dyskusje podczas konferencji klubu dziennikarskiego i Towarzystwa Polsko-Niemieckiego zostały udokumentowane w Transodra – Polsko-Niemiecki Biuletyn Informacyjny . Magazyn podejmuje debaty społecznopolityczne, jak „Radykalizm prawicowy w Niemczech i Polsce” (2000) bądź „Obchodzenie się z przeszłością w Niemczech i w Polsce – odkrywać czy przykrywać?” (1997). Brak środków na sfinansowanie magazynu w formie drukowanej pomógł TRANSODRA przenieść się w erę cyfrową. Portal informacyjny Transodra Online powstał w ramach projektu „Poszukiwanie śladów – stara, nowa, obca mała ojczyzna w polsko-niemieckim regionie przygranicznym” w latach od 2005 do 2008. Sprawozdanie z projektu stanowiło pierwszą publikację online, a zarazem ostatnie wydanie magazynu. W międzyczasie na postać cyfrową zostały przetworzone prawie wszystkie 23 wydania i są one dostępne online. Platformę z mnóstwem zgromadzonych artykułów uważa się także za archiwum polsko-niemieckiego krajobrazu projektowego z ostatnich 25 lat.

W ramach projektu ‘Po śladach’ spotykają się ze sobą dawni i obecni mieszkańcy Czelina – Zellin 2007. (Zdjęcie: Bogdan Twardochleb)

W przeglądzie prasy Transodra Spezial/Transodra Ekstra Towarzystwo Polsko-Niemieckie Brandenburgii oraz klub dziennikarski od 1996 do 2001 roku, co dwa miesiące, drukowały zbiór polskich i niemieckich artykułów prasowych z obszaru przygranicznego. Z publikacji tej korzystają przede wszystkim dwujęzyczni aktorzy życia w regionie przygranicznym oraz nauczyciele języka niemieckiego i polskiego. W 2012 roku działalność rozpoczął Transodra Presseschau online, serwis prasowy, który dokonywał streszczeń aktualnych wiadomości i relacji i przesyłał je pocztą elektroniczną osobom zainteresowanym w obydwóch językach. „To miał być pierwszy projekt, który miał postawić nas na nogi, niezależnie od wsparcia finansowego” mówi Ruth Henning.

Jednakże do zakończenia finansowania w 2015 roku nie udało się ani zinstytucjonalizować serwisu prasowego, ani też środki uzyskiwane od niewielkiej liczby prenumeratorek i prenumeratorów nie umożliwiały dalszego finansowania działalności. „Projekt nie dysponował zasobami personalnymi wystarczającymi do uzyskania silnego oddźwięku w mediach społecznościowych lub do uaktywnienia się w sieci” – mówi Nancy Waldmann, redaktorka w Transodra online. Przyszły serwis prasowy oparty na prenumeracie mógłby na przykład zostać sfinansowany przez kampanię na którymś z portali crowdfundingowych, dotrzeć do młodszej grupy docelowej wśród regionalnych aktorów i osób zainteresowanych i wzbudzić zainteresowanie „aktualnymi, częstymi wydaniami i nową koncepcją doboru tematów także wśród czytelników ponadregionalnych”.

Nagroda Polsko-Niemiecka dla klubu dziennikarzy, 1997: Laudację wygłasza pisarz Andrzej Szczypiorski (1928-2000).

Wydawca publikacji:

Wsparcie finansowe: