W Agorze Młodzieży młodzież określała własne cele polityczne
Młodzież opracowywała propozycje dla regionu granicznego uwzględniającego ich interesy i otrzymała przy tym wsparcie polityków. Po publicznej prezentacji młodzi ludzie urzeczywistniali te idee wraz z patronkami i patronami politycznymi.
Młodzież w wieku od 14 do 18 lat potrafi działać politycznie, trzeba im tylko na to pozwolić. W Agorze Młodzieży od 2011 roku przedstawia ona swoje idee politykom z regionu przygranicznego. Dowiaduje się przy tym, jak działa polityka na szczeblu krajowym i powiatowym, jakie jest nastawienie osób pełniących różne funkcje w partiach, czyli dlaczego politycy są przeciwni lub popierają daną ideę. W trakcie wspólnych dyskusji powstaje pięć pomysłów: festiwal muzyczny, turniej piłkarski, dwunarodowy klub piłkarski, regionalna baza online dla wspólnych przejazdów samochodem i stały, zinstytucjonalizowany parlament młodzieżowy.
Swoimi ideami młodzież reaguje na konkretny problem, który określiła, wielu z nich irytuje zbyt słaba oferta spędzania czasu wolnego w okolicy. Każdy z pomysłów realizuje grupa licząca do sześciu osób, która wyniki przedstawia siedem miesięcy później, podczas kolejnego spotkania. Politycy z powiatu Märkisch-Oderland i Gorzowa Wielkopolskiego wysłuchują propozycji młodzieży. Każdy zespół otrzymuje jednego polityka jako patrona, który ich wspiera i im doradza.
„Chcieliśmy sprawić, aby polityka była odbierana w jej całej złożoności“ mówi Matthias Busch, inicjator pierwszej Agory Młodzieży. Jak mówi, chodzi mu o to, by młodzież partycypowała w dotyczących ją decyzjach politycznych. Zarzutowi zniechęcenia do polityki można zaradzić tylko poprzez stworzenie ciekawych form uczestnictwa w polityce. Komórki planowania są takim modelem uczestnictwa politycznego: uczestniczki i uczestnicy pracują przy tym nad konkretnymi problemami i opracowują propozycje rozwiązań. Matthias Busch oraz jego koleżanki i koledzy z Zamku Trebnitz Centrum Edukacji i Spotkań przekształcili tę koncepcję w format transgraniczny, który na wczesnym etapie włącza polityków i ekspertów regionalnych.
Odpływ ludzi, ograniczone perspektywy zawodowe i kiepska oferta, jeśli chodzi i możliwości spędzania czasu wolnego: młodzież, oglądając swoje filmowe dzienniki szybko zauważyła, że prowincja po obydwu stronach granicy ma podobne wady. W moderowanych rozmowach pracowano nad rozwiązaniami, które mają weryfikować zdolność polityków regionalnych i unijnych do praktycznego działania. Grupy razem wyjeżdżały do Seelow i Kostrzyna, dzwoniły do urzędów i firm, sprawdzały możliwości uzyskania wsparcia finansowego.
Jak funkcjonowała współpraca z patronami? Uczennice i uczniowie szybko zrewidowali obraz znudzonych polityków: „Myślałem, że oni są bardziej zarozumiali“. Doświadczenie tego, że ktoś poważnie podchodzi do ich pomysłów, że decydenci ich słuchają i dają im szansę na zrealizowanie tych pomysłów, zelektryzowało młodzież. Jednakże niewielka liczba patronów po polskiej stronie doprowadziła do tego, że polska młodzież powątpiewała, czy jej pomysły rzeczywiście zostaną urzeczywistnione. Próba stworzenia bloga online w tym projekcie była jeszcze w powijakach. Zaledwie kilkoro uczniów dyskutowało o wyni- kach pierwszej Agory Młodzieży. Żeby dotrzeć do szerszej publiczności wśród młodych czytelników, o Agorze Młodzieży trzeba by więcej mówić na zajęciach lekcyjnych.
Wiele pomysłów z pierwszej Agory Młodzieży zostało zrealizowanych. Festiwal muzyczny w lecie 2010 roku przeobraził się w wielki koncert zakończony imprezą. Projekt bazy wolnych przejazdów samochodem okazał się zbyt ambitny: pojawiły się wątpliwości w związku z ustawą o ochronie danych osobowych. Nawet, jeśli było to rozczarowujące, to we wspólnej ewaluacji stało się jasne, dlaczego czasami nie da się zrealizować dobrych pomysłów politycznych albo rozbijają się one o „politykę realną albo o złożoność transnarodowych sytuacji prawnych“. „Poddaliśmy to z młodzieżą ewaluacji“, mówi pan Busch. Wyjaśniło to, którzy aktorzy i dlaczego podjęli decyzję przeciwko projektowi, pokazało, jakie siły odegrały w tym rolę. „Chcieliśmy pokazać sytuację negocjacyjną, aby młodzież nie przeżyła tego projektu jako porażki, lecz jako proces uczenia się“.
Okazało się, że najbardziej akceptowalna jest sama idea partycypacji młodzieży: Silna grupa pięciorga uczestników Agory Młodzieży chciała samodzielnie realizować ideę długoterminowego transgranicznego zaangażowania politycznego i założyła w 2011 roku Odrzańską Radę Młodzieży: „Domagamy się prawa do wypowiadania się młodzieży w polityce“, mówili młodzi ludzie w swoim wideoklipie. Finansowany przez UE program MORO Federalnego Ministerstwa Komunikacji w dziedzinie demografii w 2012 roku wymagał od stowarzyszenia Oderbruch und Lebuser Land partycypacji młodzieży. Burmistrz Seelow Jörg Schröder wziął jako ekspert udział w Agorze Młodzieży w Trebnitz i wiedział o nowo założonym parlamencie. W ten sposób Odrzańska Rada Młodzieży stała się częścią sojuszu regionalnego.
W 2012 roku 24 młodych ludzi z Boleszkowic, Kostrzyna, Letschina i Seelow sformułowało swoje postulaty dotyczące radzenia sobie ze zmianami demograficznymi w Nadodrzu: więcej współpracy polsko-niemieckiej, kreatywne formy szkolne, więcej mobilności i mniej biurokracji. Praca młodych była chwalona, ale sekretarz stanu Albrecht Gerber skrytykował też w otwartej dyskusji w Zamku Trebnitz katalog postulatów jako zbyt szeroko zakrojony i sformułowany zbyt ogólnikowo.
Odrzańska Rada Młodzieży działa od tego czasu i jest finansowana w różnych formach wsparcia projektu, gromadzi nowe osoby i zajmuje się nowymi tematami. Nie tylko dowiadują się przy tym czegoś o procesach politycznych: kto chce, może jako członek młodzieży polsko-niemieckiej występować także na arenie międzynarodowej. Często poszukiwani są aktywni młodzi ludzie w polsko- niemieckim regionie przygranicznym, mówi Christopher Lucht – najwyraźniej nie ma zbyt wielu takich przedstawicieli młodzieży jak oni.
od 2011 roku w Trebnitz, Seelow, Münchebergu i Letschinie rozmowa z Matthiasem Buschem i Christopherem Luchtem podmioty Stowarzyszenie Zamek Trebnitz Centrum Edukacji i Spotkań, Uniwersytet w Hamburgu wsparcie projektu program UE „Młodzież w działaniu“, Bundeszetrale für Politische Bildung (Federalna Centrala Kształcenia Obywatelskiego) i inni |
Informacje w sieci Zamek Trebnitz: www.schloss-trebnitz.de, www.schloss-trebnitz.de/politische-bildung Polsko-Niemiecka Odrzańska Rada Młodzieży: www.oderjugendrat.eu |
Wydawca publikacji:
Wsparcie finansowe: