Apr 112013
 
Am Ort des ehemaligen "Arbeitserziehungslagers" erinnert heute ein Denkmal an die Opfer

Am Ort des ehemaligen “Arbeitserziehungslagers” erinnert heute ein Denkmal an die Opfer

Tzw. wychowawczy obóz pracy Schwetig
Miejsce pamięci czy miejsce zapomniane?

Warsztaty odbywają się w Świecku – byłym Schwetig. Wioska ta leży w bezpośrednim sąsiedztwie dzisiejszej granicy polsko-niemieckiej i autostrady Berlin – Poznań. Uczestnicy zajmują się historią tzw. wychowawczego obozu pracy, który znajdował się w tym miejscu, na skraju wsi, w okresie od października 1940 do początku 1945 roku. Byli w nim internowani pracownicy przymusowi z całej Europy, którzy m.in. pracowali przy budowie autorstrady z Berlina do Poznania. Setki z nich zmarło z wycieńczenia, w następstwie chorób lub złego traktowania.

Dzisiaj w Świecku na terenie byłego obozu znajdują się pomnik i dwie tablice upamiętniające, które przypominają, że na tym miejscu znajdował się karny obóz pracy (w wersji polskiej), albo karny obóz koncentracyjny (w wersji niemieckiej). Różnica w wyborze słów wskazuje na to, że obóz ten jest różnie oceniany w polskiej i niemieckiej pamięci oraz na to, że tego typu obozy (AEL) nie zostały jeszcze dostatecznie zbadane w ramach badań nad narodowym socjalizmem. Przekłada się to na daleko idącą nieobecność tego miejsca w niemieckiej literaturze naukowej. Po polskiej stronie dostępne są publikacje sprzed wielu lat.

Podstawowym celem warsztatów nie jest przekazanie wiedzy o wszystkich wydarzeniach w obozie. Jest on przygotowany dla zainteresowanych osób, które bez większego przygotowania merytorycznego chcą poznać to miejsce. Dzięki przygotowanym kartom z zadaniami, materiałom i wskazówkom zachęca się do poczynienia własnych obserwacji na miejscu. Celem jest konfrontacja zdobytej dzięki lekturze materiałów wiedzy o przeszłości z wrażeniami aktualnej sytuacji na miejscu. Unaocznia się w ten sposób, jak wiedzy o obozie zostaje zapomniana, od kiedy sprawcy i świadkowie po przesunięciu granic Polski w 1945 roku na zachód, nie pozostali w tym miejscu. Dzisiejsza sytuacja w Świecku wymaga od uczestników krytycznego przyjrzenia się lokalnym i regionalnym formom pamięci o drugiej wojnie światowej.

 

Materiały na download

Opis metody
metoda – obóz Schwetig

zadania i pytania dla grup
grupa 1: grupa 1 – obóz Schwetig
grupa 2: grupa 2 – obóz Schwetig
grupa 3: grupa 3 – obóz Schwetig

dodatkowe materiały
dla grupy 1: material dla grupy 1 – obóz Schwetig
dla grupy 2: material dla grupy 2 – obóz Schwetig

 

Autorki materiałów

Anne Rothärmel

Po maturze w Badenii-Witenbergii Anne Rothärmel była przez rok wolontariuszką w Centrum im. Anny Frank w Berlinie, z którym do dziś współpracuje. O semestru letniego 2008 roku studiuje kulturoznawstwo (Historia Kultury i Nauki Społeczne) na Europejskim Uniwersytecie Viadrina. Tam zaczęła uczyć się języka polskiego i spędziła jeden semestr w Łódzi.

Maria Albers

Studia B.A. z zakresu Europejskiej Historii Kultury (Historia Sztuki i Literaturoznawstwo Angielskie) studiowała Maria Albers na Uniwersytecie w Augsburgu oraz w Walencji. W semestrze zimowym 2010/11 rozpoczęła studia M.A. w zakresie Kultury i Historii Europy Środkowej na Europejskim Uniwersytecie Viadrina, gdzie pracuje jako pomocnik naukowy na katedrze Historii Europy Wschodniej.

Print Friendly, PDF & Email