-
Polsko-niemieckie miejsca nauki historiiCo to są polsko-niemieckie miejsca nauki historii? Miejsca te umożliwiają zainteresowanym osobom, bez przewodnika albo pomocy jakiejś instytucji muzealnej poznać historię regionalną. Przygotowane materiały przedstawiają podstawową wiedzę, zawierają pytania i propozycje zadań do wykonania, które można wykonać na miejscu i niejako w terenie znaleźć odpowiedź.
Takimi miejscami mogą stać się przestrzenie, których znaczenie w przeszłości było inne niż obecnie, na których dokonano zbrodni, na których kiedyś stały domy, w których mieszkali inni ludzie niż obecnie; miejsca na których stoją pomniki, które nie są dla wszystkich zrozumiałe, miejsca o historii lokalnie zapomnianej.Szczególny charakter tego pilotażowego projektu wynika z faktu, że traktujemy kilka miejsc na pograniczu jako miejsca ponadnarodowe, których historię chcemy odkrywać w polsko-niemieckich grupach. Na miejscu spotkają się zatem różne perspektywy, których nie chcemy ujednolicać. To jest okazja, aby się wzajemnie poznać i dyskutować o wspólnej historii oraz akceptować różnice.
1. Pompeje dla wszystkich: Nowe stare miasto Kostrzyna i koniec Twierdzy Küstrin
Na terenie byłej twierdzy kostrzyńskiej można gołym okiem, rękami i nogami doświadczyć obecności przeszłości w teraźniejszości. Tutaj każde dziecko czy rencista mogą podczas spaceru zrozumieć, jakie konsekwencje miała druga wojna światowa. Wyjątkowy w tym miejscu jest fakt, że nie usunięto tutaj śladów zniszczeń i nie odbudowano go z ruin. W tym miejscu, w zależności od zainteresowań, można uczyć się historii Prus, historii marszu na Berlin, ale także poznać trudności, jakie z tym miejscem mieli przybyli tu po 1945 roku mieszkańcy.
2. Jak działa ponadnarodowe zwiedzanie miasta na zasadzie gry? Żydowski Frankfurt / Słubice
Frankfurt nad Odrą i Słubice traktujemy w tym przypadku jako jeden organizm miejski, co jest szczególnie interesujące ze względu na podzieloną i wspólną historie tych miast. Żydowscy mieszkańcy Frankfurtu mieszkali po obu stronach Odry i po obu stronach położone są już kamienie pamięci, które przypominają o pojedynczych mieszkańcach. Spacer ten ma dać grupom możliwość poszczególne aspekty tej wspólnej i podzielonej historii. Elementy przestrzeni zostaną połączone z fragmentami biografii.
3. Czy wieś może opowiadać historię? Tzw. przymusowy obóz pracy „Oderblick” w Świecku
W tym miejscu łączą się historie prześladowania przez narodowych socjalistów, systematycznego wykorzystywania pracy robotników przymusowych, budowy autostrady z Berlina do Warszawy jak również końca i nowego początku miejscowości. Świecko – znane poza tym z meldunków o korkach oraz jako przejście graniczne – jest małą polską wsią, której mieszkańcy po 1945 przybyli do zniszczonego i opuszczonego Schwetig. Przedtem żyli tu ludzie w bezpośrednim sąsiedztwie, eufemistycznie przez nazistów nazwanego wychowawczego obozu pracy „Oderblick”, czyli „Widok na Odrę”. W tym miejscu więźniowie z całej Europy zmuszani byli do ciężkiej pracy przy budowie przyczułka mostu autostradowego. Szczególny charakter tego miejsca wynika z nakładania się na siebie tych różnych historii oraz z możliwości przyjrzenia się historii drugiej wojny światowej na tym przykładzie jak pod lupą.
Koordynacja projektu
Magdalena Abraham-DiefenbachSponsor
Brandenburgische Landeszentrale für politische Bildung
Heinrich-Mann-Allee 107, 14473 Potsdam, Tel.: 0049 331 866-3541
www.politische-bildung-brandenburg.de
